Όλυμπος > Διαδρομές
Σε όλο τον ορεινό όγκο του Ολύμπου, ο οποίος παρουσιάζει τέτοια ποιλιλόμορφη δομή που ικανοποιεί τόσο τον απλό πεζοπόρο όσο και τον εξασκημένο ορειβάτη και αναρριχητή, μπορούν να γίνουν πάρα πολλές θαυμάσιες διαδρομές, μέσα σε πυκνά δάση ή πάνω σε βραχώδεις κορυφογραμμές, από ωραιότατα μονοπάτια.
Τα κύρια μονοπάτια του Ολύμπου είναι καλοδιατηρημένα και τα περισσότερα έχουν σήμανση και κατατοπιστικές πινακίδες. Προσφέρεται για ορειβατικές διαδρομές σ’ όλη του την έκταση το καλοκαίρι, ενώ οι χειμερινές αναβάσεις πρέπει να προγραμματίζονται με μεγάλη προσοχή και να πραγματοποιούνται από έμπειρους ορειβάτες.
Επίσης, τα τελευταία 300-400 μ. των διαδρομών που καταλήγουν στις «δύσκολες» κορυφές του Μύτικα και του Στεφανιού είναι σημαδεμένα με κόκκινο χρώμα, βήμα προς βήμα, για την καλύτερη ασφάλεια των ορειβατών.
Παρακάτω αναφέρονται μερικές συνήθεις διαδρομές που μπορούν να γίνουν στον Όλυμπο και που καλύπτουν σχεδόν όλες τις πλευρές του.
Αφετηρία ή τέρμα των ορειβατικών διαδρομών μπορεί να είναι ή οικισμοί που βρίσκονται γύρω και πάνω στον Όλυμπο ή διάφορα σημεία των δασικών και ορεινών του δρόμων ή τα ορειβατικά καταφύγια.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΠΟ ΠΡΙΟΝΙΑ ΠΡΟΣ ΜΥΤΙΚΑ
Μια κλασική διαδρομή για να γυρίσουμε τον Όλυμπο είναι η παρακάτω:
Ξεκινάμε από το Λιτόχωρο και ακολουθούμε τον δασικό δρόμο που ανεβαίνει στις Α. πλαγιές του Ολύμπου, περνώντας από το καταφύγιο του Σταυρού (950μ.) και φθάνουμε σε 18 χλμ. στην τοποθεσία «Πριόνια» στα 1.100 μ. όπου υπάρχει μια ξύλινη καλύβα, που λειτουργεί και σαν εστιατόριο. Ένα χιλιόμετρο πριν φθάσουμε στα Πριόνια υπάρχει διασταύρωση που οδηγεί στο κατεστραμμένο μοναστήρι του Αγ. Διονυσίου, που τώρα αναστηλώνεται. Από τα Πριόνια, όπου βρίσκεται και ο ομώνυμος καταρράκτης, ξεκινάει ένα ανηφορικό μονοπάτι, που διασχίζει ένα όμορφο δάσος οξυάς (το «δάσος της σιωπής») και στη συνέχεια πεύκων, που κατεβαίνουν από τον Μαυρόλογγο. Το μονοπάτι είναι καλοχαραγμένο και στ 3-3.30 ώρες για έναν καλό πεζοπόρο και 3.30-4.30 ώρες για κάποιον λιγότερο προπονημένο οδηγεί στο καταφύγιο «Σπ. Αγαπητός», στην τοποθεσία Μπαλκόνι στα 2.100 μ. με διαχειριστή τον Κώστα Ζολώτα. 1 ώρα ανάβαση πάνω από το καταφύγιο και βγαίνουμε από το αραιό δάσος των ρόμπολων, όπου συναντάμε δεξιά (ΒΑ) διασταύρωση προς το καταφύγιο «Γιόσος Αποστολίδης». Συνεχίζουμε ευθεία από ένα πολύ ανηφορικό και απότομο μονοπάτι που μας οδηγεί σε 1 ώρα στην κορυφή Σκάλα (2.866 μ.) με εκπληκτική θέα προς τις υψηλότερες κορυφές και από κει περνώντας από την Κακόσκαλα φθάνουμε σε 1 ώρα περίπου στον Μύτικα (2.917μ.). Εάν συνεχίσουμε δεξιά στη διασταύρωση που είχαμε συναντήσει, θα περάσουμε από τα όμορφα Ζωνάρια. Σε 30΄ είμαστε στη βάση του Μύτικα, απ’ όπου κατεβαίνει χαρακτηριστικό Λούκι. Ελεύθερη αναρρίχηση, με ιδιαίτερη προσοχή στις πέτρες που πέφτουν, γιατί έχουν γίνει πολλά ατυχήματα, και σε 45΄ φτάνουμε στην εκπληκτικής ομορφιάς και θέας κορυφή του Μύτικα, στα 2.917 μ.
Τέλος, υπάρχει και το κοφτό μονοπάτι, που οδηγεί κατευθείαν από το καταφύγιο «Σπ. Αγαπητός» στο οροπέδιο των «Μουσών» σε 1.30 ώρα. Το μονοπάτι αυτό περνάει και από τον παγετώνα όπου υπάρχει σταθερό συρματόσχοινο.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΠΟ ΤΗ «ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΗ» ΠΡΟΣ ΤΟ «ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΤΩΝ ΜΟΥΣΩΝ», ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΤΟΥ «ΓΙΟΣΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ» ΚΑΙ «ΜΥΤΙΚΑ»
Στο δασικό δρόμο που οδηγεί στα Πριόνια, σε 14 χλμ. από το Λιτόχωρο, στην τοποθεσία «Γκορτσιά» ή «Διασταύρωση» (1.120μ.) αρχίζει ανηφορίζοντας σημαδεμένο μονοπάτι που μας οδηγεί σε 1 ώρα στη θέση Μπάρμπα στα 1.450 μ. από τη Μπάρμπα στρίβουμε προς τα Δ. περνάμε ένα πολύ όμορφο δάσος οξυάς και ελάτης και σε 1.30 ώρα φτάνουμε στη θέση Στράγγος (1.700μ.). Εδώ συναντάμε τη διασταύρωση (όπου υπάρχει και δεξαμενή με νερό), που οδηγεί στην σπηλιά που χρησιμοποιούσε ο ζωγράφος Ιθακήσιος για να ζωγραφίζει τον Όλυμπο. 30΄ ακόμα ανάβαση και βγαίνουμε στην Πετρόστρουγκα (1.935 μ.) όπου υπάρχει και ένα μικρό μαντρί. Από κει το μονοπάτι συνεχίζει με Δ. κατεύθυνση και αφού διασχίσει ένα πολύ όμορφο δάσος με πανύψηλα ρόμπολα, οδηγεί με 1.30 ώρα στην κορυφή Σκούρτα (2.485 μ.). Από εδώ και για 1.30 ώρα, μέχρι να φτάσουμε στο Οροπέδιο των Μουσών, αντικρύζουμε το συγκρότημα των υψηλότερων κορυφών του Ολύμπου. Η θέα είναι εκπληκτική. Το μονοπάτι ακολουθεί ένα χαρακτηριστικό λαιμό που ενώνει τη Σκούρτα με το Οροπέδιο των Μουσών και οδηγεί στα Καγκέλια και στο Πέρασμα του Γιόσου. Δεξιά αρχίζει η κοιλάδα της Βροντούς με το ρέμα Παππά και αριστερά οι νότιες πλαγιές του Μαυρόλογγου. Μόλις βγούμε στο Οροπέδιο ένα μονοπάτι αριστερά οδηγεί σε 30΄ στο καταφύγιο «Χρήστος Κάκαλος», που πήρε το όνομα του πρώτου Έλληνα που ανέβηκε στον Μύτικα. Δεξιότερα, ένα άλλο μονοπάτι οδηγεί σε 40΄ στο καταφύγιο του ΣΕΟ Θεσσαλονίκης «Γιόσος Αποστολίδης» στα 2.760 μ. που πήρε το όνομα του αναρριχητή Γιόσου Αποστολίδη, που σκοτώθηκε το 1964 στον Όλυμπο. Από το καταφύγιο μπορούμε ν’ ανεβούμε στην κορυφή του Προφήτη Ηλία (2.803 μ.) όπου υπάρχει το ξωκκλήσι, το ψηλότερο της Ελλάδας. Απ’ εδώ θα αγναντέψουμε την πανέμορφη θέα των άλλων κορυφών. Το μονοπάτι από το καταφύγιο συνεχίζει και περνάει τα Ζωνάρια και συναντά σε 1.30 ώρα το άλλο μονοπάτι από το καταφύγιο «Σπ. Αγαπητός» περνώντας στα ριζά του Στεφανιού και του Μύτικα. Η διαδρομή από το καταφύγιο του ΣΕΟ Θεσσαλονίκης μέχρι το Στεφάνι και το Μύτικα (από το Λούκι) είναι 1.30 ώρα περίπου.
Από τη «Διασταύρωση» μέχρι το Μύτικα είναι 7 με 8 ώρες περίπου, ανάλογα με τις στάσεις και τον εξοπλισμό.
Η διαδρομή αυτή είναι η ομορφότερη και προσφέρει θαυμάσιο πανόραμα των ψηλών κορυφών.
ΠΡΙΟΝΙΑ-ΧΑΡΑΔΡΑ ΤΟΥ ΕΝΙΠΕΑ-ΛΙΤΟΧΩΡΟ
Ενιππέας ποταμός. Μεγάλη ρεματιά, μήκος 10 χλμ, στην ανατολική πλευρά του Ολύμπου. Λέγεται και ρέμα Αγ. Διονυσίου. Αρχίζει από την τοποθεσία «Πριόνια», όπου και οι πηγές του, σε ύψος 1.100 μ. και καταλήγει στην πεδιάδα του Λιτοχώρου. Είναι το μόνο ρέμα στον Όλυμπο με διαρκή ροή νερού. Κοντά στο Λιτόχωρο έχει και την ονομασία «Βύθος».
Ο ευκολότερος τρόπος επίσκεψης – μόνο για το καλοκαίρι – είναι ν’ ανέβει κάποιος με αυτοκίνητο μέχρι τη θέση «Πριόνια» από το Λιτόχωρο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ταξί. Από τα Πριόνια ξεκινά ένα ευδιάκριτο καλοσημαδεμένο μονοπάτι, κατά μήκος του Ενιππέα, μια και η διαδρομή αυτή αποτελεί μέρος του ελληνικού τμήματος του Ευρωπαϊκού Μονοπατιού Μεγάλων Διαδρομών «Ε4).
Η διαδρομή συνολικά διαρκεί 5 ώρες περίπου. Πρώτη στάση η παλιά Μονή Αγ. Διονυσίου (820μ.), που καταστράφηκε από τους Γερμανούς, κατά τη διάρκεια της κατοχής. Εκεί κοντά υπάρχει και ένας μικρός καταρράκτης, με μια λίμνη-γούρνα. Συνεχίζοντας και αφού περάσουμε τον Ενιππέα (780 μ.) φτάνουμε στη σπηλιά του Αγ. Διονυσίου (760μ.), μια εντυπωσιακή κοιλότητα με το ομώνυμο εκκλησάκι. Συνεχίζοντας το ευδιάκριτο μονοπάτι, προχωράμε κατά μήκος του ρέματος και το διασχίζουμε άλλες 4 φορές στα 630 μ.,600μ., 580μ., και 560μ. όπου υπάρχουν ξύλινες γεφυρούλες. Η διαδρομή έχει μικρά ανεβοκατεβάσματα, παρόλο που συνολικά είναι κατηφορική. Το τμήμα αυτό του Ολύμπου ίσως είναι το πιο ενδιαφέρον από βοτανική άποψη. Η διαδρομή συνεχίζεται, αφού περάσει απέναντι από τις απόκρημνες πλαγιές της Ζηλνιάς, για να καταλήξει στη θέση «Πόρτες» στη ΒΑ πλευρά της Γκόλνας (700μ.). Τέρμα της διαδρομής είναι οι ταβέρνες του Λιτοχώρου κοντά στην υδροληψία, που είναι από τα νερά του Ενιππέα.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΠΌ ΤΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΒΑΔΑΚΙ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΑΛΟΓΕΡΟ
Σε απόσταση 7 χλμ. από το Λιτόχωρο στη διαδρομή προς το ρέμα της Σκανδαλιάρας βρίσκουμε την αρχή του μονοπατιού που οδηγεί στο Λιβαδάκι. Ξεκινάμε από τα 700 μ. περίπου και σε 20΄ βγαίνουμε στην τοποθεσία Ντελή στα 850 μ. όπου ένα μονοπάτι δεξιά οδηγεί στην τοποθεσία Γκόλνα. Ακολουθούμε το αριστερό μονοπάτι, που έχει Δ. ΝΔ. κατεύθυνση, παρακάμπτουμε από τα βορεινά τη ράχη. Κάτω Τσουκνίδα και σε 2 ώρες φθάνουμε στην αρχή της ράχης Άνω Τσουκνίδα και σε 1 ώρα φθάνει στα 1600 μ. όπου στρέφεται ΝΔ. και σε 30΄ φθάνει στην τοποθεσία Πελεκούδια, όπου υπάρχει και σχετική πινακίδα. Εδώ το μονοπάτι χωρίζεται στα δύο – η αριστερή διακλάδωση ενώνεται με τη δεξιά πιο ψηλά – και βγάζει στα 2050 μ. ΒΑ. της κορυφής Σημαιοφόρος (2360 μ.) σε 1 ώρα.
Ένα μονοπάτι πάει προς τα δεξιά και κατηφορίζει προς τα Πριόνια, ενώ σχεδόν αμέσως στα αριστερά βγαίνουμε σ’ ένα μεγάλο πλάτωμα, το Λιβαδάκι, όπου υπάρχει ένα μικρό κτίσμα. Υπάρχει νερό από μια βροχοδεξαμενή που στην ανάγκη πίνεται. Όλη η διαδρομή από το δασικό δρόμο μέχρι το Λιβαδάκι γίνεται μέσα σ’ ένα πανέμορφο δάσος ρόμπολου και μαύρης πεύκης. Με αφετηρία το Λιβαδάκι στα 2.100 μ. μπορούμε να ξεκινήσουμε προς τον Καλόγερο (2701μ.) κινούμενοι πάντα στη ράχη που σχηματίζει με τον Πάγο (2682 μ.) και το Σημαιοφόρο (2360 μ.) περίπου σε 2 ώρες.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΠΌ ΤΟ ΞΕΡΟΛΑΚΙ ΠΡΟΣ ΣΚΟΛΙΟ ΚΑΙ ΜΥΤΙΚΑ
Η προσπέλαση στο Ξερολάκι γίνεται από το δασικό ορεινό δρόμο Κοκκινοπλού-Πέτρας και συγκεκριμένα από τη δεύτερη μετά τον Κοκκινοπλό βρύση, όπου υπάρχει διασταύρωση σε ύψος1.050 μ. (14 χλμ.) ή από την Κατερίνη.
Ένας δευτερεύων δασικός δρόμος ανεβαίνει στα 1.350 μ. μέχρι τη βόρεια άκρη της κορυφής Χριστάκι (6χλμ.). Το μονοπάτι ξεκινάει από την αριστερή πλαγιά και παρακάμπτοντας από τα νότια το Χριστάκι βγάζει σε 4 ώρες περίπου στο Σκολιό, συναντώντας περίπου στα 2.300 μ. το μονοπάτι από τον Κοκκινοπλό. Από το Σκολιό στη Σκάλα και μετά στο Μύτικα. Συνολικά από το δασικό δρόμο μέχρι το Μύτικα χρειάζονται 5 ώρες περίπου, χωρίς πολλές στάσεις.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΚΚΙΝΟΠΛΟ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΚΟΛΙΟ ΚΑΙ ΜΥΤΙΚΑ
Νότια του χωριού Κοκκινοπλός είναι η είσοδος της στενής κοιλάδας της Σταλαματιάς, απ’ όπου γίνεται η ανάβαση. Σε 30΄ με νότια κατεύθυνση φθάνουμε στην είσοδο της κοιλάδας. Το μονοπάτι της Σταλαματιάς ξεκινάει από την είσοδο της ξερής κοιλάδας. Με νοτιοανατολική κατεύθυνση κατηφορίζει για 5΄ και μετά ακολουθεί τη ρεματιά και βγαίνει σε ένα μεγάλο οροπέδιο που βρίσκεται ανάμεσα στις κορφές Φλάμπουρο, Τερψιθέα και Πύργος Γρίβα. Από δω, χωρίς ουσιαστικά μονοπάτι, μπορούμε να βγούμε στην άκρη της κορυφής Αγ. Αντώνιος προς το Σκολιό σε 2.30΄ ώρες. Μετά ακολουθούμε τη ράχη προς Σκολιό, Σκάλα και Μύτικα. Η διαδρομή αυτή είναι μέρος του ελληνικού τμήματος του Ευρωπαϊκού Μονοπατιού Μεγάλων Διαδρομών «Ε4».
ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΒΡΥΣΟΠΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΓ. ΑΝΤΩΝΙΟ ΚΑΙ ΜΥΤΙΚΑ
Με αφετηρία την Ελασσόνα ένας δρόμος, οδηγεί στο χωριό Ολυμπιάδα σε 20 χλμ. από δω παίρνουμε το δρόμο που οδηγεί στο οροπέδιο της Καρυάς και σε 3 χλμ. στρίβουμε αριστερά προς την κοιλάδα του Σπαρμού. Εδώ υπάρχουν τα ερείπια του χωριού Σπαρμός και αρχίζει ο δρόμος που οδηγεί στις Βρυσοπούλες. Σε 17,5 χλμ. είναι το καταφύγιο της Ε.Ο.Χ.Ο. στην άκρη του στρατοπέδου. Ανεβαίνουμε με Β κατεύθυνση κάτω από τα σύρματα και τους πυλώνες του lift και σε 2 ώρες βρισκόμαστε στα ριζά Αγ. Αντωνίου. Από δω το μονοπάτι στρίβει δεξιά με ανατολική κατεύθυνση και οδηγεί προς το συγκρότημα των κορυφών του Καλόγερου. Κατευθείαν, όμως, επάνω χωρίς μονοπάτι και σε 1 ώρα βρισκόμαστε στον Αγ. Αντώνιο, όπου και το ΕΚΟ, το καταφύγιο – μετεωρολογικός σταθμός του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από δω αρχίζει, με βορεινή γενικά κατεύθυνση, μια ράχη που αρχικά κατηφορίζει και οδηγεί σε 1 ώρα περίπου στο Σκολιό και μετά από 15΄ στη Σκάλα, αλλάζοντας κατεύθυνση προς τα ανατολικά. Από τη Σκάλα ανεβαίνουμε στο Μύτικα.
Από τις Βρυσοπούλες μέχρι το Μύτικα χρειάζονται 5 ώρες περίπου. Η διαδρομή αυτή γίνεται σε τελείως αλπικό τοπίο και είναι πιο ομαλή και εύκολη από τις άλλες μια και φτάνουμε ως τα 1.800 μ. περίπου με αυτοκίνητο.
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ «Ε4»
Το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Μεγάλων Διαδρομών «Ε4) ξεκινώντας από τα Πυρηναία φθάνει στην Ελλάδα, μέσω Γιουγκοσλαβίας βόρεια της Φλώρινας, στο φυλάκιο της Νίκης. Διασχίζει όλη την χώρα μέχρι το νοτιότερο άκρο της Πελοποννήσου το Γύθειο. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στον ορειβάτη να γνωρίσει όλη την ποικιλία του Ελληνικού τοπίου και της ελληνικής φύσης.
Το μεγαλύτερο υψόμετρο της συνολικής διαδρομής είναι η κορυφή του Ολύμπου Σκολιό (2.911μ.). Ιδανική περίοδος για να περπατηθεί το Ε4 στην Ελλάδα είναι από τον Μάιο μέχρι και τον Οκτώβριο.