Ρογκάς > Γενικά

O Ρογκάς είναι η μετουσίωση της αντίληψης για το πώς πρέπει να είναι μια χειμωνιάτικη εμπειρία στο ορεινό τρέξιμο. Τοποθετήθηκε εκεί που έπρεπε, χωρικά και χρονικά, στην καρδιά του Ολύμπου και στην καρδιά του χειμώνα. Κρατά τις ισορροπίες όμως, για να μπορεί να διεκδικεί την παρουσία του στην κόψη του ξυραφιού, ισορροπώντας σε υψόμετρα που δεν είναι απαγορευτικά το χειμώνα αλλά και σε μια εποχή όπου όλα είναι εξαιρετικά πιθανά αλλά όχι και δεδομένα. Η αδρεναλίνη στην περίπτωση του Ρογκά, κυλά μέχρι την τελευταία στιγμή, μέχρι και την ώρα που κάποιος θα περάσει τη γραμμή του τερματισμού. Η μετεξέλιξή του σε αγώνα μαραθώνιας απόστασης από το 2025, κάνει πλέον τον Ρογκά μια πραγματική δοκιμασία φυσικών και ψυχικών δυνάμεων. Ρογκάς στη λαϊκή γλώσσα του παρελθόντος, είναι εκείνο το ορμητικό ρεύμα χιονιού που παρασύρει ασυγκράτητο τα πάντα στο πέρασμά του. Μια λέξη που ανασύρθηκε από το συρτάρι της λαϊκής ιστορίας, έρχεται να παρασύρει κάθε συμβατική έννοια σήμερα για το ορεινό τρέξιμο στην Ελλάδα, στέλνοντας το μήνυμα πως σε ένα τέτοιο γεγονός, σημασία δεν έχει η επίδοση αλλά ο τερματισμός.  

Ο Ρογκάς έχει ανάπτυγμα 43 χιλιόμετρα και ανάβαση 3500 μέτρα. Η εκκίνηση και ο τερματισμός βρίσκονται στο Λάκκο του Λιτοχώρου, λίγα μέτρα μακρύτερα από την κεντρική πλατεία του χωριού. Η διαδρομή έχει κυκλική μορφή, και αναπτύσσεται στις ανατολικές κλιτύες του Ολύμπου, οι οποίες σχηματίζουν και τη λεκάνη απορροής του Ενιπέα, που αποτελεί και κεντρικό θέμα αυτής της διαδρομής, καθώς η κίνησή της πάνω στον κυκλικό κορμό της, επιτρέπει στους αθλητές να δουν το ίδιο κομμάτι του φαραγγιού και από τις 360 μοίρες θέας! Μετά τις αλλαγές που επήλθαν στο τέλος του 2024, ο αγώνας από το 2025 και μετά θα γίνεται με αντίθετη φορά κάθε χρόνο, δεξιόστροφη στις περιττές χρονιές (2025-2027-2029 κ.ο.κ.) και αριστερόστροφη στις ζυγές (2026-2028-2030 κ.ο.κ.)

Η διαδρομή του Ρογκά απαρτίζεται από συρραφή μη πολυσύχναστων μονοπατιών, τα οποία έχουν έναν ιστορικό χαρακτήρα, καθώς αποτέλεσαν τις κύριες οδούς επικοινωνίας των κατοίκων του Λιτοχώρου, με την καρδιά του Ολύμπου, όπου αναπτύχθηκε επί πολλές γενιές οικονομική δραστηριότητα (υλοτομία, κτηνοτροφία κλπ). Η διοργάνωση του «Ρογκά», δίνει ξεχωριστή σημασία στην διατήρηση αυτών των ιστορικών μονοπατιών και τη γνωριμία τους από το ευρύ κοινό, αθλητές ή μη.

Ρογκάς ή Ρουγκάς, είναι η χιονοστιβάδα στην παλιά Λιτοχωρίτικη ντοπιολαλιά και ετυμολογικά προέρχεται από την αλβανική ρίζα rroge ή την αρωμούνικη (βλάχικη) rungu, που σημαίνει απογυμνώνω από βλάστηση. Η λέξη ρογκάς είναι ακόμα γνωστή ανάμεσα στους παλιούς Λιτοχωρίτες μουλαράδες και ξυλοκόπους ενώ σε παλιούς χάρτες του Ολύμπου υπάρχει ακόμα και τοπωνύμιο "Ρογκάδες". Στη φωτογραφία δίπλα, φαίνεται λεπτομέρεια στρατιωτικού χάρτη της ΓΥΣ, έκδοσης 1934, όπου αναγράφεται η λέξη "Ρογκάδες" ως τοπωνύμιο. Ένα από τα ελάχιστα ντοκουμέντα που αποδεικνύουν την ύπαρξη και χρήση της λέξης στο παρελθόν! (Πηγή: ΕΟΟΑ, Νίκος Νέζης)